NIŠ-LESKOVAC-VRANJE
Vernici Srpske pravoslavne crkve danas slave Svetog Nikolu Čudotvorca, jednog od najvećih hrišćanskih svetitelja, zaštitnika putnika, moreplovaca, ribara i splavara. Kako Sveti Nikola pada u vreme velikog božićnog posta, vernici pripremaju isključivo ribu i drugu posnu hranu. Sveti Nikola je slava nepromenljivog datuma – 6. decembra po starom, odnosno 19. decembra po novom kalendaru, na dan kada je 343. godine svetitelj preminuo.
Sveti Nikola, arhiepiskop mirlikijski, slavi se i danas u celom hrišćanskom svetu. Roditelji su ga, kao sina-jedinca i kao dar od Boga, njemu i posvetili. Svoj duhovni život počeo je u manastiru Novi Sion kod svog strica, gde se i zamonašio. Posle smrti roditelja, razdelio je siromašnima svu nasledjenu imovinu. Prema predanju, vodjen čudesnim glasom krenuo je u narod da širi veru, pravdu i milosrdje, i već je svojom pojavom donosio utehu, mir i dobru volju medju ljude.
Nikola je umro 19. decembra 345. godine. Sahranjen je u sabornoj crkvi mirlikijske mitropolije, a krajem 11. veka njegove mošti prenete su u Bari, u manastir svetog Jovana Preteče. Osim što se spomen na dan smrti svetog Nikole slavi 19. decembra, odnosno 6. decembra, sveti Nikola se proslavlja i 22. maja odnosno 9.maja, u znak sećanja prenosa njegovih moštiju u Bari.
Sveti Nikola je najrasprostranjenija krsna slava u Srbiji pa je za nju vezana i čuvena krlatica „Svetog Nikolu slavi pola Srbije, a ona druga polovina odlazi na slavu“. Uobičajno je u vreme obeležabanja Svetog Nikole da u večernjim satima, baš iz ovog razloga, ulice gotovo opuste jer se svi nalaze sa slavskom trpezom. Prema nezvaničnim podacima Republičkog zavoda za statistiku u Srbiji po pređašnjem popisu ima 2,5 miliona domačinstava, a pretpostavka je da se ovaj svetac i zaštitnik mnogih porodica slavi u preko milion domaćinstava.
Svetog Nikolu je slavio i knez Miloš Obrenović poštujući sve naradone običaje vezane za krsnu slavu.