BEOGRAD
Devojčice romske nacionalnosti stare od 15 do 18 godina su jedne od najčešćih žrtava
trgovine ljudima i radne eksploatacije, pokazao je “Izveštaj o proceni potreba
povratnika na osnovu sporazuma o readmisiji koji su potencijalne žrtve trgovine
ljudima” organizacije ASTRA.
Izveštaj je predstavljen u okviru treninga “Umreženi i efikasni”, koji je organizovan za
ključne aktere u suzbijanju trgovine ljudima i radne eksploatacije sa ciljem umrežavanja
i jačanja kapaciteta saradnika i predstavnika institucija o trgovini ljudima, prevenciji ali i
o prepoznavanju i adekvatnoj primeni mera usluga podrške koje su na raspolaganju.
„Globalni program Nemačke razvojne saradnje „Migracije za razvoj“, u težnji da podrži
što širu, višestruko osetljivu povratničku i svu ostalu ugroženu populaciju, prepoznaje,
između ostalih, i rizik od eksploatacije i trgovine ljudima ovog osetljivog stanovništva.
Podržavamo organizaciju ASTRA u njenim naporima ka iskorenjivanju svih oblika
eksploatacije i trgovine ljudima, kao i izradu ovog značajnog izveštaja koji sadrži uvide i
preporuke za unapređenje rada u ovoj oblasti“, poručila je Marija Branković iz GIZ,
medijska savetnica na programu „Migracije za razvoj“.
S obzirom na to da ne postoji zvanična statistika o tome koliko je među korisničkom
populacijom lica koja su bila izložena nekom obliku eksploatacije i nasilja, odnosno
trgovini ljudima, ASTRA je kroz fokus-grupe i upitnike ispitala relevantne organizacije
koje pružaju usluge ugroženim kategorijama građana na teritoriji 30 različitih opština.
Ispitanici na fokus-grupama su naveli da su radili sa korisnicima koji su bili izloženi
nasilju i eksploataciji. Jedna ispitanica navodi da je to „neretka pojava“, da po njenoj
proceni čak 90% korisnika sa kojima rade bilo izloženo nekoj vrsti nasilja (posebno
porodičnog nasilja), kao i da su se uglavnom sretali sa slučajevima prinudnog braka, te
da za neke korisnice „postoje snažne indicije“ da su bile izložene trgovini ljudima (kroz
prinudni brak, prinudnu prošnju ili neku drugu vrstu eksploatacije), navodi se u
istraživanju.

Najčešće žrtve su pripadnice romske populacije i kada je reč o licima prinuđenim na
brak radilo se o devojčicama. Iz organizacija ističu da je, uglavnom, reč o devojčicama
od 15 do 18 godina starosti, međutim najmlađa devojčica sa kojom su radili imala je 12
godina.
Devojčice koje su bile prodate radi prinudnog braka u inostranstvu (uglavnom u
Nemačku i Belgiju), često su dalje radno eksploatisane od strane ljudi kojima su
prodate. „Pandemija korona virusa intenzivirala je ovu praksu”, navodi se u izveštaju
ASTRA.
Izveštaj ističe i da su korisnici koji su bili izloženi eksploataciji i nasilju uglavnom
registrovani kao povratnici po osnovu Sporazuma o readmisiji, zatim da su bili
registrovani kao žrtve trgovine ljudima u Srbiji.
Trening je organizovan u okviru projekta “Jačanje procesa reintegracije (potencijalnih)
žrtava trgovine ljudima i drugih ranjivih grupa i pojedinaca”, uz podršku globalnog
programa Nemačke razvojne saradnje „Migracije za razvoj“ koji u Srbiji sprovodi GIZ. (kraj) GZ/SA