NIŠ
„Pripremam svečani doček u najpoznatijem od svojih gradova koji nameravam da učinim prestonicom svoje države“, stajalo je u pismu upućenom nemačkom caru Fridrihu Barbarosi od strane velikog župana Srbije. To je bio odgovor na njegov zahtev da njegova vojska u Trećem krstaškom ratu prođe preko teritorija Srbije. Dva, u to vreme velika vladara srela su se na današnji dan, 27.jula 1189.godine,dakle, pre 832 godine. O tome šta se tokom susreta dogodilo, u istorijskim raspravama postoje različita mišljenja. Tek, susret je bio planiran sa obe strane, a posebno srpskog župana Stefana Nemanje. Povod za suret Stefana Nemanje i Fridriha Barbarose bio je Treći krstaški pohod i do susreta nije došlo slučajno. Na vest o padu Jerusalima u ruke muslimana, 1187.godine, u zapadnoj Evropi je objavljen Treći krstaški rat protiv nevernika na Bliskom istoku.Tom pozivu su se odazvali i tada najveći vladari kao što je nemački car Fridrih Prvi Barbarosa, francuski kralj Filip Drugi i engleski kralj Ričard. Pošto je Fridrih Barbarosa kao mladi bavarski vojvoda već učestvovao u jednom krstaškom ratu, a put koji od Niša ide prema Carigradu mu je bio dobro poznat, on je namerno vojsku poveo tim pravcem, a u Nišu je stupio i u diplometaske odnose sa Stefanom Nemanjom. Jedno nemačko poslanstvo je, 1188. godine, upućeno u Srbiju na pregovore sa Stefanom Nemanjom o uslovima prolaska carske vojske. Uzvratno poslanstvo srpskog vladara stiglo je 1188.godine u Ninberg, i predalo pismo srpskog vladara u kome mu ovaj obećava najsrdačniji prijem u Nišu, koji je nameravao da pretvori u predstonicu Srbije.
Sastanak se, najverovatnije, održao u porti crkve Svetog Pantelejmona, mada postoje i drugačija mišljenja.Nemačkog cara dočekali su župan Stefan Nemanja i njegov brat Stracimir.
U to vreme Srbija je bila u ratu sa Vizantijom, i Stefan je predlagao Barbarosi vojnu pomoć u Krstaškom pohodu od nekoliko hiljada vojnika. Za uzvrat je tražio da se priznaju sva njegova dotadašnja i sva buduća osvajanja.
Barbarosi, verovatno, nije odgovaralo da u tom trenutku ulazi u sukob sa Vizantijom, pa se ishod tog dogovra pouzdano ne zna jer ne postoje pisani dokumeni o tome, ali je sigurno došlo do političkog saveza zainteresovani strana.
Nakon sastanka Stefana Nemanje i Fridriha Barbarose, krstaši su nastavili svoj pohod ka Bliskom Istoku. Puno toga je posle više od osam vekova ostalo nejasno oko susreta ova dva vladara, što nije smetalo da se istorijskim činjenicama ponešto i pridoda i tako popune “rupe” u istorisjkim spisima. I danas se za ovaj susret veže priča o tome da se, na kraju sporazuma, nemački car potpisao krstom, a Stefan je stavio svoj potpis što svedoči o njegovoj obrazovanosti i pismenosti.
Oko činjenice da su se Stefan Nemanja i Fridrih Barbarosa sreli, istoričari se slažu. Da li su se prvi srpsko-nemački pregovarači tom prilikom sladili piletinom sa medom, vinom ili medovačom, da li je Barbarosa jeo prstima, a srpski župan viljuškom i to zlatnom, kao i da su razgovarali jedinstvenim jezikom, pa je slavni Barbarosa bez problema razumeo velikog župana, predmet je polemika među istoričarima koje još traju.
Doček nemačkog cara i njegove vojske jeste bio svečan i raskošan, onoliko koliko je moć srpskog dvora to dozvoljavala. Krstaši su dočekani vinom, ječmom, mesom i skupim poklonima. Tako je uzvraćeno i od strane nemačkog cara, te je i Stefan dobio darove.
Nišlije i Srbija nisu zaboravili na ovaj susret, pa je u čast 800 godina od tog susreta u centru Niša, 1989. godine, podignut i spomenik na kome je na srpskom i nemačkom jeziku ispisano “Prvi srpsko-nemački međunarodni sporazum sklopili su u Nišu,27.jula 1189. godine, Veliki župan Stefan Nemanja i car Fridrih Barbarosa”.