LEBANE-LESKOVAC
Prilikom nedavne posete poseti Crkvi San Vitale u Raveni koju je svojevremno izgradio Justinijan Prvi (527. –565.) poklonjena je knjiga CARIČIN GRAD –JUSTINIJANA PRIMA-izgubljeni grad u podnožju Radan
planine, autora VEROLjUBA TRAJKOVIĆA.
Na ovaj način knjiga CARIČIN GRAD-JUSTINIANA PRIMA u izdanju Centra za istraživanje i
proučavanje kulturno-istorijske baštine juga Srbije postala je sastavni deo velike bibliotečke
građe crkve San Vitale u Raveni u Italiji.
Knjigu je prilikom poseti Crkvi San Vitale, uz saglasnost autora, predao Goran Jović, direktor
Regionalne Privredne komore Jablaničkog i Pčinjskog upravnog okruga. Jović je bio jedan od
najzainteresovanijih ljudi da ova knjiga ugleda svetlost dana kako bi se promovisao Caričin
grad i opština Lebane u celini.
Knjiga Veroljuba Trajkovića „Caričin grad – Justiniana Prima – Ivstiniana Prima“ predstavlja
važan doprinos u sagledavanju, razumevanju i popularizaciji ovog važnog središta,
nekadašnje arhiepiskopije i upravnog centra ranovizantijskog sveta. Dodajmo da je knjiga
plod istraživačkog rada autora, koji je niz decenija sarađivao sa srpskim i francuskim
istraživačima, a sam je učestvovao i uspešno vodio muzeološke projekte vezane za ovaj
spomenik kulture.
U crkvi San Vitale, sa obe strane oltara, nalaze se čuveni mozaici. Jedan je mozaik njegove
supruge, carice Teodore, sa dvorskom pratnjom, kako crkvu daruje zlatnim peharom, a drugi
mozaik cara Justinijana, takođe sa pratnjom, kako crkvu daruje zlatnom posudom, koju drži u
ruci. Ovi mozaici označili su početak vizantijskog stila u slikarstvu, koji je postao
dominantan u crkvama. Mozaici su iz bazilike San Vitale u Raveni, su zajedno sa crkvom
osvećeni 547.godine.
Ovi mozaici se nalaze i u knjizi Caričin grad autora Veroljuba Trajkovića
Zajedničko je to, što je pored Caričinog grada i crkve u San Reveni veliki car Justinijan
Prvi zaslužan za izgradnju još nekih od najčuvenijih arhitektonskih dela: bazilike sv.
Apolinarija Nuovo u Raveni i sv. Dimitrija u Solunu, crkve sa poligonalnom osnovom, kao
što je crkva sv. Sergija i Vakha u Carigradu, veličanstveni hram Sveta Sofija (sazidan
između 532. i 537. godine)i mnogo drugih objekata širom carstva. (kraj) VT/LJS
